بررسی آسیب پذیری سفره آب زیرزمینی با استفاده از gis و مدل دراستیک اصلاح شده

پاک¬سازی آلودگی آب¬های زیرزمینی هزینه زیادی دارد و در بسیاری از موارد مشکل است. از این¬رو لازم است از روش¬های مناسب برای پیشگیری از آلوده شدن آنها استفاده شود. یکی از راه¬های عملی برای جلوگیری از این خسارت, شناسایی مناطق آسیب پذیر آبخوان, مدیریت کاربری اراضی, مدیریت مصرف کودهای شیمیایی و به کارگیری شیوه¬های آبیاری نوین است. در تحقیق حاضر آسیب پذیری آبخوان دشت ورامین به کمک مدل دراستیک اصلاح شده و نرم¬افزار gis ارزیابی شده است. مدل دراستیک اصلاح شده مدل هشت پارامتری است که خصوصیات هیدروژئولوژیکی موثر بر آسیب پذیری آب¬های زیرزمینی شامل عمق سطح ایستابی, تغذیه خالص آبخوان, جنس مواد تشکیل دهنده محیط آبخوان, نوع خاک, توپوگرافی, نوع مواد تشکیل دهنده منطقه غیر اشباع, هدایت هیدرولیکی آبخوان و کاربری اراضی را مورد بررسی قرار می¬دهد و با ترکیب این پارامترها در محیط gis مناطق مستعد آسیب پذیری آبخوان را مشخص می¬کند. همچنین تاثیر روش¬های آبیاری مختلف بر آسیب پذیری سفره¬های آب زیرزمینی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد 97/3 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل آسیب پذیری خیلی زیاد, 24/17 درصد دارای پتانسیل آسیب پذیری زیاد, 65/52 درصد دارای پتانسیل آسیب پذیری متوسط و 14/26 درصد دارای پتانسیل آسیب پذیری کم می¬باشد. با تحلیل حساسیت به روش حذف پارامتر , میزان تاثیرگذاری هر کدام از پارامترهای موثر در آسیب پذیری آبخوان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل¬ها نشان داد مهم¬ترین پارامتر تاثیر گذار بر شاخص آسیب پذیری در این منطقه, پارامتر منطقه غیر اشباع است. این تحقیق و نتایج آن ابزار ارزشمندی برای مدیران فراهم کرده تا به کمک آن تصمیمات لازم را جهت اعمال توسعه روش¬های آبیاری نوین, محدودیت در روش¬های آبیاری سنتی ,مدیریت تغییرکاربری اراضی و مدیریت آبخوان دشت ورامین اتخاذ کنند.